Unieważnienie czynności przez zamawiającego
Idę na zderzenie z czołgiem.
Zamierzam podyskutować z kwestią „jednolicie interpretowaną zarówno w orzecznictwie jak i w doktrynie”.
Chodzi o wynik samokontroli zamawiającego, to jest możliwość unieważnienia czynności przez zamawiającego, co może dotyczyć szeregu różnych działań podejmowanych przez zamawiającego w postępowaniu, w tym wykluczenia z postępowania, odrzucenia oferty, unieważnienia postępowania, a co gorsze wyboru najkorzystniejszej oferty.
Zdać należy sobie sprawę z tego, że oświadczenia zamawiającego w toku postępowania mogą mieć różny charakter i nie wszystkie są oświadczeniami doniosłymi prawnie, ale pewna ich kategoria, to jest oświadczenia woli, nie mogą być zmieniane w sposób dowolny i jednostronny.
Oświadczenie zamawiającego o wyborze najkorzystniejszej oferty
I tu najbardziej obrazowy przykład: oświadczenie zamawiającego o wyborze najkorzystniejszej oferty, złożone wykonawcy.
I tu tło sprawy, wyrok KIO 381/19, gdzie Izba stwierdza, że:
zamawiający nie może ignorować nowych okoliczności faktycznych, o jakich dowiedział się po wykonaniu wcześniejszego wyroku Izby. Zamawiający powinien w takiej sytuacji powtórzyć czynność badania i oceny ofert i dokonać czynności wykluczenia/odrzucenia/wyboru oferty z uwzględnieniem nowych okoliczności faktycznych, jakie pojawiły się w postępowaniu i jakie nie były znane ani jemu, ani Izbie, w czasie trwania postępowania odwoławczego. Na nowe czynności dokonane przez zamawiającego, wykonawcom przysługuje odwołanie.
Ten wyrok sam w sobie jest ciekawy, gdyż dotyczy momentu po wydaniu orzeczenia przez KIO, jednak orzeczeń dopuszczających możliwość samodzielnego unieważnienia przez zamawiającego dokonanej czynności jest wiele, jest to ta „kwestia jednolicie interpretowana zarówno w orzecznictwie oraz doktrynie”.
Ja nie spieram się z możliwością refleksji zamawiającego nad prawidłowością podjętej czynności (najczęściej zresztą powodowaną działaniami konkurencyjnych wykonawców), tylko ze sposobem załatwienia tej kwestii – unieważnieniem czynności.
Fakty są takie, że PZP zna unieważnienie postępowania i unieważnienie umowy. Mamy pewne możliwości unieważniania czynności przed Izbą i z nakazu Izby,
ale
nie ma wyraźnych podstaw prawnych do unieważnienia czynności zamawiającego na skutek samowoli, przepraszam – samokontroli zamawiającego.
Podczas dyskusji nad prawnymi podstawami decyzji zamawiającego o unieważnieniu czynności, pojawiają się przepisy art. 7 ust. 1 lub 7 ust. 3 PZP.
Pamiętajmy, że po art. 7 jest jeszcze art. 14 ust. 1 PZP.
Kodeks cywilny zawiera przepisy o wadach oświadczeń woli i sposoby uchylania się od skutków prawnych takich oświadczeń. Nie ma tam mowy o „unieważnianiu” czynności.
Skoro wskutek wymiany oświadczeń woli powstał istotny prawnie stan dotyczący pary/paru osób, np. wybór najkorzystniejszej oferty, to brak tu miejsca na jednostronne unieważnienie czynności przez zamawiającego.
Przechodząc do sedna, czy w zamówieniach publicznych, teoria doręczenia (art. 61 k.c.), nie pozostaje teorią?
Okoliczność, że na czynność zamawiającego może przysługiwać odwołanie, jest tu wątpliwą pociechą.
-Maciej Lubiszewski-
Photo by Michael Dziedzic on Unsplash
***
Przeczytaj także:
- Schemat przetargu
- Podręcznik do prawa zamówień publicznych
- Kiedy publikować kwotę przeznaczoną na sfinansowanie zamówienia?
***
Studia podyplomowe PZP
Czytelnicy bloga pewnie wiedzą, że kieruję Studiami podyplomowymi w zakresie prawa zamówień publicznych. W tym roku rozpoczynamy 21 edycję!!!
Mamy sprawdzone grono znakomitych wykładowców – głównie pracowników UZP – którzy mają nie tylko wiedzę, ale potrafią ją skutecznie przekazywać [Czytaj dalej…]
Dzień dobry!
{ 2 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Dzień dobry Szanownym Panom
Nie wiem, czy dobrze zrozumiałem. Ale unieważnienie danej czynności w postępowaniu pozostaje w zgodzie z celem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Zgodnie z art. 2 pkt 7a Pzp postępowanie ma prowadzić do zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Jedną z przesłanek nieważności umowy jest dokonanie przez zamawiającego czynności lub zaniechanie dokonania czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, które miało lub mogło mieć wpływ na wynik postępowania (art. 146 ust. 6 Pzp).
Również z art. 7 ust. 3 Pzp (tzw. zasady legalizmu), zgodnie z którym zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy, a contrario wynika, że nie można udzielić zamówienia wykonawcy, który został wybrany niezgodnie z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający może samodzielnie unieważnić określoną czynność w postępowaniu, a nie wyłącznie w wyniku orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej.
Takie stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej (zob. wyrok z dnia 21 listopada 2013 r., KIO 2591/13; KIO 2593/13 oraz z dnia 29 lipca 2013 r., KIO 1718/13).
Dopuszczenie możliwości unieważniania poszczególnych czynności w postępowaniu samodzielnie przez zamawiającego nie daje zamawiającemu prawa do dowolności dokonywania takiej czynności, ponieważ wykonawca może skorzystać ze środka lub środków ochrony prawnej.
Jeżeli zamawiający np. unieważnił postępowanie niezgodnie z art. 93 ust. 1 Pzp, może również unieważnić czynność unieważnienia postępowania.
Jeżeli unieważnienie danej czynności w postępowaniu (wady postępowania) będzie niemożliwe w drodze czynności zamawiającego, a wada jest tego rodzaju, że ma lub może mieć wpływ na wynik postępowania (postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego), zamawiający unieważnia postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Pozdrawiam oczywiście serdecznie
Józef Edmund Nowicki
Tylko, czy cel uświęca środki?
Jeszcze raz to powiem – ustawa nie zna aktu unieważnienia czynności przez zamawiającego w trybie samokontroli. Szczególnie mocno jest to widoczne po wyborze oferty, kiedy, co poniektórzy widzą konieczność zawarcia umowy. Orzecznictwo sądowe dodało swoje trzy grosze (krakowski wyrok II Ca 1481/13). Nie zmienia to faktu, że jest „kwestia jednolicie interpretowana zarówno w orzecznictwie oraz doktrynie”, pytanie czy zasadnie. Pozdrawiam miłego gościa i dziękuję za głos w sprawie.